บ่าง! สัตว์ฟันแทะขนาดเล็กที่คล่องแ่าน่ารักและมีนิสัยขี้สงสัย

บ่างเป็นหนึ่งในสมาชิกของตระกูลหินเดือน (Sciuridae) ที่อาศัยอยู่ในป่าฝนเขตร้อนของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มันเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กที่โดดเด่นด้วยขนสีน้ำตาลอ่อนถึงเทาอมเหลืองและมีหางที่ยาวและฟู คำว่า “บ่าง” มาจากภาษาไทใหญ่ ซึ่งหมายถึง “หมาจิ้งจอก” และนั่นก็ไม่ใช่เรื่องแปลกเพราะรูปร่างหน้าตาของมันคล้ายกับจิ้งจอกตัวเล็กๆ

บ่างเป็นสัตว์ที่เก่งในการปีนต้นไม้ และมักใช้เวลามากกว่า 80% ของชีวิตบนยอดไม้ พวกมันมีนิ้วเท้าที่靈活และมีกรงเล็บที่คม ซึ่งช่วยให้พวกมันยึดเกาะบนกิ่งไม้ได้อย่างมั่นคง

บ่างเป็นสัตว์ที่กินพืชเป็นหลัก โดยอาหารโปรดของพวกมันคือเมล็ดพันธุ์, ผลไม้, หน่อไม้ และเห็ด พวกมันยังสามารถกินแมลงและสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังขนาดเล็กด้วย

นิเวศวิทยาและการกระจายตัว:

บ่างพบได้ในป่าฝนเขตร้อนของประเทศไทย, ลาว, กัมพูชา, เวียดนาม และมาเลเซีย พวกมันอาศัยอยู่ในป่าที่อุดมสมบูรณ์และมีต้นไม้สูงใหญ่ บ่างเป็นสัตว์ที่อยู่โดดเดี่ยวและมักสร้างรังบนกิ่งไม้สูงขึ้นไป

ลักษณะทางกายภาพ:

บ่างมีขนาดความยาวลำตัวประมาณ 25-30 เซนติเมตร และหางยาวอีก 30-40 เซนติเมตร โดยรวมแล้ว พวกมันหนักประมาณ 1 กิโลกรัมเท่านั้น ลักษณะเด่นของบ่างคือขนสีน้ำตาลอ่อนถึงเทาอมเหลืองและมีลายวงกลมสีดำตามลำตัว

พฤติกรรม:

บ่างเป็นสัตว์ที่ออกหากินในเวลากลางวัน ( diurnal ) พวกมันใช้เวลาส่วนใหญ่ปีนต้นไม้เพื่อค้นหาอาหาร บ่างมีนิสัยขี้สงสัยและชอบสำรวจสิ่งแวดล้อมรอบตัว หากพบเห็นมนุษย์ พวกมันจะวิ่งหนีไปทันที

การสืบพันธุ์:

บ่างมีอายุเฉลี่ย 10-15 ปีในสภาพแวดล้อมป่าธรรมชาติ พวกมันออกลูก 2 ครั้งต่อปี โดยแต่ละครั้งจะมีลูก 1-3 ตัว ลูกบ่างจะอาศัยอยู่กับแม่ประมาณ 6-8 สัปดาห์ และเมื่อโตขึ้นก็จะแยกตัวไปสร้างครอบครัวของตนเอง

สถานะอนุรักษ์:

บ่างถูกจัดอยู่ในฐานะ “น้อยลง” (Least Concern) บน IUCN Red List อย่างไรก็ตาม การสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัยจากการตัดไม้ทำลายป่าและการล่าสัตว์เพื่อจำหน่ายเป็นสัตว์เลี้ยงยังคงเป็นภัยคุกคามต่อประชากรของพวกมัน

ความสำคัญทางนิเวศวิทยา:

บ่างมีบทบาทสำคัญในการกระจายเมล็ดพันธุ์ของพืชต่างๆ และการควบคุมประชากรสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่เป็นศัตรูพืช

ข้อควรระวังในการศึกษา:

เนื่องจากบ่างเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในป่าธรรมชาติ ดังนั้นผู้สนใจศึกษาหรือถ่ายภาพบ่างควรระมัดระวังและไม่รบกวนพื้นที่อยู่อาศัยของพวกมัน การสังเกตจากระยะไกลและหลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรงเป็นสิ่งสำคัญ