จอห์นสันรัศมี! พบกับตัวแทนของกลุ่มซิลเลทที่เก่งในการสร้างกระแสน้ำ

จอห์นสันรัศมี (Johsonia) เป็นโพรโทซัวชนิดหนึ่งซึ่งอยู่ในกลุ่มซิลเลท (Ciliophora) และเป็นที่รู้จักกันในชื่อ “จอห์นสัน” โดยชาววิทยาศาสตร์ ซึ่งอาจจะฟังดูไม่ค่อยน่าตื่นเต้นนัก แต่เชื่อเถอะว่าเจ้าสัตว์ตัวน้อยนี้มีชีวิตที่น่าสนใจและซับซ้อนกว่าที่เราคิด

ลักษณะทางกายภาพ

จอห์นสันรัศมีมีรูปร่างเป็นวงรีหรือรูปไข่ และมีขนาดเล็กมากโดยเฉลี่ยประมาณ 50 ไมโครเมตร หรือมองเห็นด้วยตาเปล่าไม่ได้เลย จำเป็นต้องใช้กล้องจุลทรรศน์เพื่อดูลักษณะของมันอย่างละเอียด

ร่างกายของจอห์นสันรัศมีถูกปกคลุมไปด้วยขนที่เรียกว่า “ซิลเลีย” ซึ่งเป็นโครงสร้าง filamentous ที่ช่วยให้มันเคลื่อนไหวได้อย่างคล่องตัวในน้ำ ซิลเลียเหล่านี้จะพริ้วไหวไปมาเหมือนกับว่ากำลังปัดกวาดน้ำอยู่ ทำให้เกิดกระแสน้ำวนรอบร่างกายของจอห์นสันรัศมี

นอกจากซิลเลียแล้ว จอห์นสันรัศมียังมีโครงสร้างภายในที่เรียกว่า " macronucleus" และ “micronucleus” ซึ่งเป็น organelles ที่ควบคุมกิจกรรมต่างๆ ของเซลล์ เช่น การเจริญเติบโต การสืบพันธุ์ และการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อม

วิถีชีวิตและการกินอาหาร

จอห์นสันรัศมีอาศัยอยู่ในน้ำจืด หรือในสภาพแวดล้อมชื้นแฉะ เช่น บ่อโคลน หรือตะไคร่บนก้อนหิน

มันเป็น heterotroph ซึ่งหมายความว่า มันต้องอาศัยการกินสิ่งมีชีวิตอื่นเพื่อหาอาหาร จอห์นสันรัศมีใช้ซิลเลียของมันในการสร้างกระแสน้ำวนรอบๆ ร่างกาย เพื่อดักจับแบคทีเรีย อัลกี และสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กอื่นๆ ที่ลอยอยู่ในน้ำ

เมื่อเหยื่อเข้ามาใกล้ จอห์นสันรัศมีจะใช้ pseudopods ซึ่งเป็นส่วนยื่นของเซลล์ ที่สามารถเปลี่ยนรูปร่างได้ เพื่อพันและดูดซับเหยื่อเข้าไปในเซลล์

การสืบพันธุ์

จอห์นสันรัศมีสามารถสืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศ (sexual reproduction) และไม่อาศัยเพศ (asexual reproduction)

การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศจะเกิดขึ้นผ่านกระบวนการ binary fission ซึ่งเซลล์ของจอห์นสันรัศมีจะแบ่งตัวออกเป็นสองเซลล์ที่เหมือนกัน

การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศจะซับซ้อนกว่า และเกี่ยวข้องกับการแลกเปลี่ยน genetic material ระหว่างสองเซลล์

ความสำคัญทางนิเวศวิทยา

จอห์นสันรัศมีและโพรโทซัวชนิดอื่นๆ มีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศ aquatic

มันช่วยควบคุมประชากรของแบคทีเรีย และจุลินทรีย์ตัวอื่นๆ ที่เป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อาหาร

นอกจากนั้น จอห์นสันรัศมียังเป็นอาหารของสิ่งมีชีวิตที่ใหญ่กว่า เช่น กุ้งขนาดเล็ก และปลา ซึ่งช่วยรักษาสมดุลของระบบนิเวศ

ตารางเปรียบเทียบ จอห์นสันรัศมีกับโพรโทซัวชนิดอื่นๆ:

ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจ:

• จอห์นสันรัศมีสามารถตรวจพบได้ในน้ำจืดทั่วโลก
• มันเป็นหนึ่งในโพรโทซัวที่เก่าแก่ที่สุดบนโลก
• ซิลเลียของจอห์นสันรัศมีมีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อม และจะพริ้วไหวเร็วขึ้นเมื่อพบเหยื่อ

จอห์นสันรัศมี แม้จะเป็นโพรโทซัวตัวเล็กๆ ที่มองเห็นด้วยตาเปล่าไม่ได้ แต่ก็เป็นตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายและความน่าสนใจของโลกจุลินทรีย์

การศึกษาวิถีชีวิตของจอห์นสันรัศมีและโพรโทซัวชนิดอื่นๆ จะช่วยเราเข้าใจระบบนิเวศ aquatic และความสำคัญของจุลินทรีย์ในห่วงโซ่อาหาร

ต่อไปนี้ มีข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ จอห์นสันรัศมี:

• แหล่งข้อมูล:

  • Handbook of Protoctista
  • Microscopic World: Ciliates

• ภาพประกอบ:

  ภาพจอห์นสันรัศมี

  ภาพซิลเลีย